Hinman Sendromu
Nedir?
Hinman Sendromu, mesanenin düzgün şekilde boşalamaması durumudur. Bu, mesane boşaltımı sırasında pelvik taban kaslarının aşırı gerilmesi ve sindirim kaslarının koordinasyon eksiklikleri nedeniyle meydana gelir. Bu sendromda, mesane fiziksel olarak dolmuş olsa da, kişinin işeme isteği yoktur ya da işeme güdüsü bozulmuştur. Bu nedenle hastalar, mesaneyi boşaltmada zorluk çekerler. Nörojenik bir bulgu olmayıp nörojen mesaneyi taklit ettiği için “non-nörojenik nörojenik mesane” olarak da bilinmektedir.
Genellikle çocukluk döneminde tanı alır. Erkeklerde daha yaygın görülür. Mesane boşaltımıyla ilgili başka sağlık problemleri olan bireylerde de bu sendrom görülebilmektedir.
Çeşitli belirtiler birlikte görülebileceği gibi tek başına da görülebilmektedir.
Görülen başlıca belirtiler şu şekildedir:
- İşemeyi başlatmakta zorluk veya işeme güçlüğü
- Sıkışma hissi veya sürekli idrara çıkma isteği ama çok az miktarda idrar yapabilme
- İdrar kaçırma ve aniden istemsiz işeme
- Kabızlık ve sindirim sorunları
- Abdominal ağrı ve pelvik bölge hassasiyeti
Hikaye Alınması ve Fiziksel Muayene
- İlk adım, hastanın şikayetlerinin ve semptomlarının detaylı şekilde öğrenilmesidir.
- Özellikle işeme güçlükleri, idrar kaçırma, sıkışma hissi, kabızlık ve pelvik ağrı gibi semptomlar sorgulanır.
- Fiziksel muayene ile mesane ve rektum işlevselliği gözlemlenir.
Üroflovmetri (İşeme Akış Hızı Testi)
- Bu test, işeme sırasında idrarın akış hızını, süresini ve miktarını ölçer.
- İdrar akışında herhangi bir anormallik olup olmadığı belirlenir. Hinman Sendromu olan bireylerde genellikle düşük akış hızı gözlemlenir.
Ürodinami:
- Mesanenin işlevini ve kapasitesini değerlendirmek amacıyla yapılan bir testtir. Bu testle mesanenin ne kadar iyi boşaldığı ve pelvik kasların nasıl çalıştığı kontrol edilir. Mesane basıncı ve kapasitesi ölçülerek işeme esnasındaki anormallikler belirlenir.
Sistoskopi:
- Ucunda kamera bulunan ince bir tüp ile mesane ve üretra incelenir.
- Mesane içindeki yapısal sorunlar veya tıkanıklıklar tespit edilebilir. Ancak bu test, genellikle tanıyı netleştirmek için kullanılmaz, daha çok farklı bir durum ekarte edilmek istendiğinde tercih edilir.
Elektromiyografi (EMG):
- Pelvik Taban Kasları EMG testi, pelvik kasların elektriksel aktivitesini ölçer.
- Bu test, pelvik kasların kasılma ve gevşeme fonksiyonlarını değerlendirmeye yardımcı olur.
- Hinman Sendromu olan bireylerde, kaslarda düzensiz kasılmalar veya kas gerilmesi görülebilir.
İdrar Tahlili ve Kültürü
- İdrarda enfeksiyon olup olmadığı belirlenir. Enfeksiyonlar bazen mesane boşaltımında sorunlara yol açabilir, bu nedenle bunların dışlanması önemlidir.
Hinman Sendromunun tedavisi, çocuğun yaşına, belirtilerin şiddetine ve böbrek fonksiyonlarına göre çok yönlü bir yaklaşımla planlanır. Başlıca tedavi yaklaşımları şu şekildedir:
Davranışsal Tedavi (Üroterapi)
Tedavinin temel taşını oluşturur.
- Mesane eğitimi: Çocuğa düzenli tuvalete gitme alışkanlığı kazandırılır (örneğin, 2-3 saatte bir tuvalet molası).
- Sıvı alım düzenlemesi: Yeterli ve dengeli sıvı alımı sağlanır.
- Duyusal farkındalık: Çocuğun mesane doluluk hissini tanıması desteklenir.
- Tuvalet alışkanlıkları: Rahat oturma pozisyonu, yeterli süre, bacakların desteklenmesi gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.
Pelvik Taban Fizyoterapisi
Hinman Sendromunda pelvik taban kasları genellikle koordineli çalışmaz.
- Biofeedback eğitimi ile çocuk, idrar yaparken kaslarını doğru şekilde gevşetmeyi öğrenir.
- Solunum ve gevşeme egzersizleri ile kas kontrolü desteklenir.
- Oyunlaştırılmış egzersizler çocuk için tedavi sürecini eğlenceli ve motive edici hale getirir.
Medikal Tedavi
Bazı vakalarda mesane üzerindeki basıncı azaltmak ve işeme düzenini desteklemek amacıyla ilaç tedavisi gerekebilir:
- Antikolinerjik ilaçlar
- Alfa-blokerler (nadir durumlarda): Bu tedavi mutlaka bir çocuk ürolojisi uzmanı tarafından planlanmalıdır.
Enürezis ve Kabızlık Yönetimi
- Gece alt ıslatma (enürezis) varsa ayrı değerlendirme yapılır.
- Kabızlık, mesane işlevlerini bozabileceği için düzenli bağırsak alışkanlıkları önemlidir.
İleri Girişimler
Tedaviye yanıt vermeyen ve böbrek fonksiyonlarında bozulma olan vakalarda:
- Temiz aralıklı kateterizasyon (TAK)
- Cerrahi müdahaleler gündeme gelebilir. Bu durumlarda multidisipliner bir ekip yaklaşımı gerekir.
Hinman Sendromu, erken tanı ve doğru yönetimle tedavi edilebilen bir mesane disfonksiyonudur. Davranışsal yaklaşımlar, fizyoterapi ve gerektiğinde ilaç tedavisi ile çocukların yaşam kalitesi belirgin şekilde artırılabilir. Ebeveynlerin sürece aktif katılımı ve sabırlı yaklaşımı tedavinin başarısında kilit rol oynamaktadır.
